پلاسما زگیل تناسلی چیست؟ | جدیدترین روش درمان زگیل تناسلی برای زنان و مردان

ویروس پاپیلومای انسانی که با نام HPV نیز شناخته می‌شود، شایع‌ترین عفونت مقاربتی (STI) در جهان است و تاثیر منفی در زندگی اجتماعی افراد دارد. متاسفانه، گزارشات نشان داده‌است که زنان و مردان فعال از نظر جنسی در طول زندگی خود حداقل یک بار به این‌ویروس منحوس مبتلا شده‌اند. مرکز پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) اعلام کرد که تا به امروز، 79 میلیون آمریکایی به این بیماری مبتلا شدند و هر ساله تعداد افراد درگیر با زگیل تناسلی افزایش پیدا می‌کند.

همین آمار و ارقام، نشان‌دهنده اهمیت بالای پاپیلومای انسانی است. روش‌های درمانی متعددی وجود دارد اما امروزه، پلاسما زگیل با دستگاه پلاسما پن و دیگر دستگاه‌های پلاسماتراپی، طرفداران بیشتری پیدا کرده است. به لطف پلاسما زگیل تناسلی ، به‌راحتی می‌توانید به زندگی عادی بازگردید. اما این ویروس چگونه بدن را درگیر می‌کند؟ آیا می‌توان به وسیله پلاسما تراپی، با پاپیلوما مبارزه کرد؟ در ادامه به بیان جزئیات پلاسما وارت می‌پردازیم. تا انتهای مطلب با کارن طب همراه باشید.

وارت یا زگیل تناسلی چیست؟

ویژگی منحصر به فرد ویروس‌ها، آن‌ها را جدا از موجودات زنده قرار می‌دهد. ویروس‌ها، فاقد بسیاری از صفات سلولی از جمله توانایی تکثیر می‌باشند. تنها زمانی که یک سلول را آلوده کنند، صفت کلیدی یک موجود زنده یعنی تکثیر را به دست می‌آورند. پاپیلومای انسانی متعلق به خانواده  Papillomaviridae، یک ویروس دی‌ان‌ای دار دو رشته‌ای است. این ویروس می تواند بسیار خطرناک عمل کند و عموما به دو دسته تقسیم می‌شود؛ HPV  های کم‌خطر (LR-HPVs) که مسئول زگیل‌های تناسلی و پوستی هستند، و HPV های پرخطر (HR-HPV)  که در نهایت، سرطان‌های آنوژنیتال، از جمله سرطان دهانه‌رحم، مقعد، واژن و آلت‌تناسلی را ایجاد می‌کنند. اچ‌پی‌وی‌های پر خطر در دهان، حلق و گلو نیز ظاهر می‌شوند.

البته این‌ تمام ماجرا نیست! زگیل تناسلی توسط انواع خاصی از اچ‌پی‌وی مقاربتی ایجاد می‌شود. بیش از 40 نوع از این‌موجود ذره‌بینی خطرناک، می‌توانند ناحیه تناسلی زنان و مردان را آلوده کنند. اما حدود 90 درصد از زگیل‌های تناسلی توسط دو نوع اچ‌پی‌وی 6 و 11 ایجاد می‌شود. عوارض زگیل تناسلی، فراتر از تصور ماست! درمان زگیل تناسلی بانوان با چالش‌های مختلفی رو‌به‌رو است. امروزه به لطف پلاسما زگیل تناسلی ، به راحتی می‌توان از چنگ اچ‌پی‌وی خارج شد!

پلاسما زگیل تناسلی چیست؟

پلاسماتراپی، روش درمانی غیر تهاجمی بوده و بدون نیاز به عمل های جراحی یا بیهوشی است . در این روش توسط دستگاه پلاسماجت نقاط ریزی به فاصله ی کم در سطح پوست سوزانده میشود که هیچگونه اثرات اسکاری را به جای نمی گذارد. نوک دستگاه پلاسماپن در فاصله دو الی 5 میلی متری پوست قرار می‌گیرد. سپس با یونیزاسیون اکسیژن و نیتروژن یک قوس الکتریکی کوچک ایجاد می شود. این انرژی به لایه‌های پوست منتقل شده و در نهایت فرآیند تصعید آغاز خواهد شد.

در اصل پلاسماتراپی با دستگاه پلاسماجت یکی از روش های درمان حمایتی ویروس HPV است. یعنی ویروس اچ پی وی با پلاسماتراپی به طور قطعی درمان نمی شود و در کنار درمان های دیگر جوابگو خواهد بود. در پلاسما زگیل تناسلی با استفاده از فرآیند تصعید، برخی از قسمت‌های پوست از حالت جامد به گاز تبدیل می‌شوند.

البته اگر باردار هستید، بهتر است قبل از پلاسما زگیل تناسلی با پزشک خود مشورت کنید. درمان زگیل تناسلی مردان نیز با این روش صورت می‌گیرد و هیچ محدودیت خاصی وجود ندارد. کاربردهای پلاسما پن بسیار زیاد است اما پلاسما وارت یکی از تحولات علم پزشکی به شمار می رود.

پلاسما زگیل تناسلی چگونه کار می کند؟

پلاسمای مورد استفاده در امور زیبایی هنگامی ایجاد می‌شود که گاز اتمسفر بین نوک قلم پلاسما و پوست یونیزه شده و یک قوس الکتریکی کوچک ایجاد کند. شاید از خود بپرسید که این عمل، چه تاثیری بر پوست خواهد داشت؟ پلاسما سبب انقباض، سفت شدن و کوتاه شدن الیاف پوست می‌شود، در نتیجه سطح کلی پوست کاهش می یابد. تشکیل کلاژن جدید، تحریک فیبرهای الاستین، بهبود پوست آسیب دیده در اثر تابش اشعه خورشید، کاهش چین و چروک و روشن کردن سطح پوست از مهم ترین اثرات انرژی پلاسما هستند. نگران تزریق نباشید. هیچ اثری از برش، تزریق، سوزش یا برداشتن پوست در پلاسما جت مشاهده نمی‌شود.

علائم و نشانه‌های زگیل تناسلی

با اینکه اسم این بیماری، زگیل تناسلی است، اما بسیاری از افراد مبتلا به HPV، هرگز به زگیل مبتلا نمی‌شوند! وارت، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول می‌کشد تا در سطح بدن ظاهر گردد. آلت تناسلی، واژن، مقعد، کیسه بیضه و دهانه رحم از جمله نواحی هستند که زگیل تناسلی در آن ها دیده می‌شود. شکل همه زگیل‌های تناسلی یکسان نیست. این عارضه می‌تواند برجسته یا مسطح، کوچک یا بزرگ باشد. گاهی اوقات نیز به شکل گل‌کلم در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند.

بیشتر اوقات زگیل تناسلی بدون درد است. اگرچه برخی از افراد ممکن است خارش، خونریزی، سوزش یا درد داشته باشند. این بیماری هم در مردان و هم زنان رایج است و روز به روز به تعداد مبتلایان افزوده می‌شود. درمان زگیل تناسلی با پلاسما تراپی یکی از جدیدترین روش هاست که احتمال عود مجدد را کاهش می‌دهد. امروزه بسیاری از پزشکان، پلاسما پن یا پلاسما جت زگیل تناسلی را توصیه می‌کنند.

زگیل تناسلی در واژن چه علائمی دارد؟

معمولا زگیل تناسلی علائمی ندارد. حتی تا ۲ سال هم ممکن است طول بکشد تا فرد متوجه شود آلوده شده است. زمانی که برجستگی های گل کلم مانند و یا تاول هایی به رنگ پوست روی پوست واژن یا مقعد ایجاد می شود، علائم زگیل تناسلی در واژن نیز ظاهر می شوند. در چنین وضعیتی فرد بیمار این علائم را تجربه می کند:

• خارش واژن
• خونریزی موقع نزدیکی
• التهاب و سوزش ناحیه تناسلی

عوارض زگیل تناسلی

اگر درمان وارت تناسلی به موقع آغاز نشود، عواقب بسیار زیادی را در پی خواهد داشت. بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان دهانه‌رحم، مقعد، فرج و واژن به اچ‌پی‌وی مربوط می‌شوند. سرطان دهانه‌رحم، سومین سرطان شایع در زنان، یک بیماری مرتبط با HPV بوده و مرگ تعداد زیادی از بانوان (پس از سرطان سینه) را رقم می‌زند. البته همه انواع پاپیلومای انسانی، منجر به سرطان نمی شوند؛ تنها تعداد اندکی از آن‌ها در این عارضه دخیل هستند. به طور کلی، توزیع اپیدمیولوژیک این‌عفونت در سراسر جهان متفاوت است.

میزان ابتلا به عوامل مختلفی مانند شرایط جغرافیایی، اجتماعی-اقتصادی، فرهنگی، تنوع ژنوم ویروسی، سن، جنس، آناتومیک و وضعیت سلامتی افراد بستگی دارد. درمان زگیل تناسلی مردان همانند درمان زگیل تناسلی بانوان ممکن است زمانبر باشد و حتی بعد از پروسه درمان، عوارض زگیل تناسلی مجددا ظاهر شود. اما پلاسما پن و پلاسما جت زگیل تناسلی، یک روش تضمین شده، بی‌خطر و ایمن است که به راحتی، وارت را از بین می‌برد. همچنین، برای بسیاری از افراد، درک اینکه در معرض ویروسی قرار گرفته‌اند که قرار است تا پایان عمر با آن زندگی کنند و می‌تواند به دیگران منتقل شود، ناراحتی روانی قابل توجهی دارد اما اثر پلاسما بر این مشکل، بی نظیر است.

درمان وارت تناسلی

هرچه درمان زگیل تناسلی زنان (یا مردان) زودتر آغاز شود، وارت‌ها سریع‌ تر از بین می‌روند. با توجه به نوع زگیل و محل قرارگیری، شیوه درمان متفاوت خواهد بود. دو نوع روش اصلی برای زگیل تناسلی وجود دارد؛ استفاده از کرم، لوسیون و مواد شیمیایی یا استفاده از فرآیند انجماد و گرم‌کردن. امروزه درمان زگیل تناسلی با پلاسما پن بیش از پیش در جهان گسترش یافته است. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا اثربخشی لازم مشاهده شود. اگرچه این درمان‌ها می‌توانند زگیل‌ها را از بین ببرند، اما روش تضمینی برای از بین بردن ویروس مولد عفونت وجود ندارد. تحقیقات نشان داده که تعدادی از آنها با گذر زمان، خود به خود ناپدید می‌شوند.

فیلم پلاسماتراپی زگیل تناسلی

برای درمان سریع جای زخم های خود به مطلب زیر مراجعه نمایید.
درمان سریع جای زخم

واکسن اچ پی وی (HPV)

واکسن HPV از شما در برابر انواع خاصی از پاپیلومای انسانی که منجر به سرطان یا زگیل تناسلی می‌شود، محافظت خواهد کرد. به لطف این واکسن (با نام تجاری گارداسیل 9) در برابر موارد زیر مقاوم خواهید شد:

• پاپیلومای 16 و 18- 80 درصد از موارد سرطان رحم به این‌دو نوع ویروس باز می‌گردد.
• اچ پی وی 6 و 11 که در 90 درصد از موارد زگیل تناسلی یافت می‌شوند.
• پنج نوع دیگر HPV (31، 33، 45، 52 و 58) که می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم، مقعد، فرج/واژن، آلت تناسلی یا گلو شود.

تمام افراد 9 تا 40 سال می‌توانند از این واکسن‌ها استفاده کنند. توصیه می‌شود کودکان در سنین 11 یا 12 سالگی این واکسن را دریافت کنند، در نتیجه سال‌‌ها قبل از شروع فعالیت جنسی کاملاً ایمن خواهندشد. البته در این باره حتما با پزشک خود مشورت کنید. سه نوع واکسن تایید شده فعلی HPV، شامل واکسن‌های دو ظرفیتی، چهار ظرفیتی و نه ظرفیتی، در کاهش عفونت پاپیلوما و بروز بیماری‌های مرتبط با آن موثر هستند.

زگیل تناسلی چند نوع وجود دارد؟

زگیل های تناسلی را می توان به دو دسته ی زگیل های پوستی و زگیل های تناسلی تقسیم بندی کرد. زگیل پوستی هیچ خطری ندارد و روی قسمت های مختلف پوست ظاهر می شوند. زگیل تناسلی نیز به دو دسته زیر تقسیم می شود:

• ویروس کم خطر یا بی خطر :  این نوع زگیل تناسلی خطر جدی ای به همره ندارد و باعث ایجاد سرطان نمی شود.
• ویروس پر خطر:  این نوع ویروس باعث سرطان در ناحیه تناسلی و یا در دهان و گلو می شود.

تیپ های زگیل تناسلی روی اندام های جنسی زنان و مردان، همچنین در دهان، نای، نایچه و مقعد تاول هایی ایجاد می کنند.

 زگیل تناسلی از چه راه های منتقل می‌شود؟

علت ایجاد زگیل تناسلی تماس با فرد آلوده است:

• برای انتقال زگیل تناسلی فقط کافی است پوست در معرض آلت تناسلی آلوده قرار بگیرد.
• رابطه جنسی از هر نوعی که باشد (واژینالی، مقعدی و دهانی) راه انتقال زگیل تناسلی است.
• همچنین استفاده از لباس زیر فرد آلوده یا اصلاح با تیغ آلوده از راه های انتقال زگیل تناسلی است.

زگیل تناسلی از چه راه هایی وارد نمی شود؟

ویروس پاپیلومای انسانی به روش های زیر نمی توانند به فرد سالم منتقل شده و او را بیمار کنند. در واقع احتمال آلودگی به این ویروس با روش های زیر صفر درصد است:

• دست دادن
• استفاده از حمام یا دستشویی مشترک با فرد آلوده
• شنا در استخر
• استفاده از لیوان شخص آلوده

درمان زگیل تناسلی با پلاسما پن

پلاسما پن یا پلاسما جت واکنشی را در بافت ایجاد می‌کند که سبب صاف‌شدن سطح پوست خواهد شد. در حقیقت، پلاسما زگیل یک روش انقلابی در درمان وارت تناسلی محسوب می‌شود. پلاسما زگیل تناسلی نسبت به سایر روش‌ها، عوارض کمتری دارد و همچنین احتمال عود مجدد بیماری را به شدت کاهش می‌دهد. پلاسما، کلاژن‌سازی در محل تشکیل زگیل‌های تناسلی را افزایش می‌دهد و دیگر اثری از این عارضه گوشتی مشاهده نخواهید کرد. امروزه، پلاسما زگیل تناسلی به علت عوارض پایین و ماندگاری بلند مدت، مورد توجه پزشکان و بیماران محترم قرار گرفته است.

یکی دیگر از روش های از بین بردن جای زخم بدون نیاز به عمل جراحی، روشی کربوکسی تراپی است. برای آشنایی با این روش پیشنهاد می‌کنیم مقاله کربوکسی چیست را مطالعه کنید.

تفاوت پلاسما پن (Plasma pen) و پلاسماجت

شاید برای شما سوال شود که پلاسما پن و پلاسما جت چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ در حقیقت این دو مورد با یکدیگر تفاوت زیادی ندارند. فقط قلم پلاسما به صورت وایرلس و بی سیم کار می‌کند که چنین شیوه ای برای پزشک یا اپراتور راحت تر است. این قلم، انرژی الکتریکی را به جریان گاز پلاسما تبدیل می‌کند. هنگامی که گاز پلاسما به سطح پوست شما برخورد می کند، پوست منقبض می‌شود. از قلم پلاسما می‌توانید در هر نقطه از بدن خود استفاده کنید.

در طول جلسه پلاسما جت، چه اتفاقی می افتد؟

ابتدا پوست از هرگونه آلودگی پاک شده و سپس، از کرم بی حس کننده موضعی استفاده می‌شود. بی حس کننده، حداقل 30 دقیقه بر روی پوست می‌ماند. ناحیه مورد نظر به بخش های کوچکتری تقسیم خواهد شد. چنین شیوه‌ای، کار اپراتور و پزشک را ساده‌تر می‌کند. نوک پلاسما در فاصله 0.2 تا 0.5 میلی متر پوست قرار گرفته و دستگاه شروع به کار می‌کند. ممکن است در ابتدا احساس ناراحتی داشته باشید، اما به مرور زمان کمتر خواهد شد. بسته به وسعت پوست، هر جلسه بین 10 تا 60 دقیقه طول می‌کشد. در برخی از کلینیک ها از دستگاه اصلی و در سایر آن ها از پلاسما پن استفاده می‌شود.

جوانسازی واژن با پلاسماتراپی

پلاسماتراپی واژن با دستگاه پلاسما از بهترین روش های زیبایی- درمانی است. در این روش دستگاه پلاسماجت با ایجاد گرمای عمقی در بافت مخاطی واژن می توان واژن را به کلاژن سازی وادار کرد. از مهمترین مزایای پلاسماتراپی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تحریک بافت واژن و جوانسازی آن
• کلاژن سازی واژن
• از بین بردن عفونتهای واژینال (به دلیل خاصیت میکروب کشی پلاسما)
• درمان ایمن و بدون هیچگونه عارضه جانبی
• درمان قطعی خشکی واژن تنها در سه الی پنج جلسه
• بهبود رابطه جنسی زوجین

عوارض جانبی پلاسما وارت

پلاسما تراپی زگیل تناسلی نسبت به دارودرمانی و… عوارض کمتری دارد و اثر فوق العاده‌ای از خود نشان می‌دهد. عوارض جانبی شامل تورم و قرمز شدن ناحیه تحت درمان برای حدود 2-3 روز است. پوسته پوسته شدن نیز مشاهده شده است که به طور متوسط 5 تا 7 روز طول می‌کشد. لطفا به پوسته‌ها دست نزنید تا روند درمان شما به روش طبیعی خود پیش رود. اگر مبتلا به بیماری خاصی مانند صرع، بیماری‌های انکولوژیک و التهابی‌حاد هستید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

برخی از بیماران ممکن است تورم و قرمزی بیشتری را تجربه کنند که حتی تا 10 روز نیز ادامه داشته باشد. در 24 ساعت اول پس از عمل، هیچ گونه آرایشی روی نواحی تحت درمان اعمال نشود. از لوسیون‌های تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید. قبل از شروع پلاسما تراپی، کرم بی حسی موضوعی بر ناحیه تحت درمان استعمال می شود. بسته به اندازه میزان درگیری بدن، درمان فقط بین 10 تا 60 دقیقه طول خواهد کشید. پلاسما وارت، هیچ گونه دوره نقاهتی ندارد و پس از پایان جلسه، می‌توانید فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرید.

مراقبت ‎های پلاسما زگیل تناسلی

• از یک ماه قبل از درمان، مصرف داروهای رقیق کننده خون، رتینول و آلفاهیدروکسی اسید و… را قطع کنید.
• احتمال ابتلای جنین به زگیل تناسلی از مادر مبتلا وجود دارد. قبل از انجام پلاسما زگیل حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• از لوسیون های مخصوص هر ناحیه استفاده کنید. (به عنوان مثال، از کرم ناحیه معقدی برای واژن استفاده نکنید!)
• محل تحت درمان را پاکیزه نگه دارید.
• از خارش ناحیه مورد نظر جدا جلوگیری کنید.
• استفاده از استخر و سونای بخار تا چندین هفته ممنوع است.

در ادامه برای آشنایی بیشتر با درمان زگیل تناسلی به وسیله دستگاه پلاسما پن، به مقاله مرجع Removal of warts with a plasma pen ترجمه کارن طب می‌پردازیم، پس با ما همراه باشید.

لیزر پلاسما پن و درمان زگیل تناسلی

جدیدترین نسل از قلم‌های پلاسما در درجه حرارت پایین و فرکانس بالا کار می‌کنند. زگیل در اولین دفعه استفاده از قلم، فورا می‌سوزد و برای همیشه از بین می‌رود. این نوع درمان بدین معنی است که رگ‌های خونی فورا جمع می‌شوند و این پروسه کاملا بدون خونریزی است. سپس در جایی که زگیل قرار داشت، یک اثر زخم (دَلَمه) تشکیل می‌شود که از پوست در برابر عفونت محافظت می‌کند و برای بازسازی به آن زمان می‌دهد. این دَلَمه در عرض یک هفته بطور طبیعی از بین می‌رود. پیش از شروع درمان در هر کلینیک، باید تاییدیه پلاسما مورد استفاده در آن مرکز را بررسی کنید.  دستگاه پلاسماجت تاییدیه FDA (ادارهٔ مواد غذایی و دارویی ایالات متحدهٔ آمریکا) دارد.

مزایای درمان زگیل تناسلی با دستگاه پلاسماپن

• حذف دائمی و فوری
• درمان بدون خونریزی
• بهبودی و بازسازی سریع پوست
• بدون درد – تنها چیزی که حس می‌کنید، یک نیشگون کوچک است
• بدون بجا گذاشتن اثر زخم مشهود

برای درمان زگیل تناسلی پلاسما تراپی بهتر است یا لیزر؟

در لیزر درمانی، موقع برداشتن زگیل تناسلی دود ایجاد می شود که نامطبوع و آزاردهنده است. به علاوه بخاراتی که در اثر لیزر ایجاد شده است، حاوی ویروس پاپیلومای انسانی هستند. به همین دلیل دود می تواند پوست مناطق مجاور زگیل را هم به ویروس آلوده کند.

پلاسما زگیل تناسلی برای چه بیمارانی مناسب است؟

هر کسی می‌تواند تحت این درمان قرار بگیرد با اینحال لازم است قبل از اقدام حتما مشاوره انجام شود تا مشخص گردد آیا چیزی می‌تواند مانع استفاده از این روش برای برداشتن زگیل شود یا نه. برداشتن زگیل با پلاسما پن برای جاهایی از بدن مناسب‌تر است که ترجیح می‌دهید پس از پایان فرایند بهبودی هیچ گونه اثر زخمی نداشته باشد. بعنوان مثال برای مناطقی که پوست می‌تواند با لباس ساییده یا تحریک شود (زیر سینه بند، دور یقه تی‌شرت، ناحیه تناسلی و …) برداشتن زگیل با جراحی باعث کشیده شدن جای زخم شده و جلوی بهبودی را می‌گیرد.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با نحوه انجام سفید کردن واژن، حتما سری به مقاله سفید کردن واژن چیست؟ بزنید.

مراحل درمان زگیل تناسلی با دستگاه پلاسماجت

از آنجا که پلاسما زگیل تناسلی یک درمان سرپایی است، نیازی به انجام معاینه قبل از شروع پروسه درمان نیست. شما می‌توانید مشاوره اولیه و برداشتن زگیل با پلاسما پن را در یک روز انجام دهید. این روش غالبا بدون درد است. تنها چیزی که حس می‌کنید، چیزی شبیه یک نیشگون کوچک است. اگرچه می‌توان از کرم برای بی حس کردن ناحیه تحت درمان استفاده کرد. بلافاصله پس از درمان، بیمار به خانه می‌رود و به ندرت لازم است چیزی در طول روند بهبودی بررسی شود. بهتر است پلاسما پن در ماه‌های سردتر انجام شود اما این کار واقعا ضروری نیست. این درمان با توجه به وسعت و تعداد نواحی تحت درمان حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

کاربرد پلاسماتراپی برای درمان زگیل تناسلی

درمان زگیل تناسلی با پلاسما جت می تواند زگیل های روی پوست را از بین ببرد. همچنین زائده های زگیل در مجرای واژن یا کانال واژن نیز از این طریق قابل درمان است.

روند بهبودی و نقاهت زگیل تناسلی با پلاسماتراپی

دوره نقاهت بعد از پلاسماتراپی زگیل تناسلی کوتاه است. شما همان روز می توانید به فعالیت های عادی خود برگردید. تورم و پوسته پوسته شدن ناحیه چند روز بعد از پلاسماتراپی از بین می روند.

بلافصله پس از برداشتن و درمان زگیل تناسلی با پلاسما پن، دَلَمه کوچکی ایجاد می‌شود و ممکن است پوست کمی قرمز شود. هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد و شما می توانید در همان روز دوش بگیرید. با این حال مهم است که همیشه دلمه‌ها را به خوبی خشک کنید و آنها را خارش ندهید.

توصیه می‌شود به مدت ۲ تا ۳ روز از رفتن به سولاریوم، سونا و استخر اجتناب کنید و در این مدت از تابش مستقیم نور خورشید به نواحی تحت درمان خودداری نمایید زیرا به آن حساس خواهند بود.