افتادگی واژن چیست و چگونه درمان می‌شود؟ | مشکلاتی که نباید از آن‌ها بترسیم

افتادگی واژن، یا همان پرولاپس واژن، یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از زنان به آن دچار می‌شوند، اما معمولاً از روی خجالت یا کمبود اطلاعات در مورد آن صحبت نمی‌کنند. این وضعیت می‌تواند به‌دلایل مختلفی مانند زایمان، پیری یا آسیب به بافت‌های واژن ایجاد شود و بر کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارد. در این مقاله از، به‌طور کامل به این موضوع پرداخته و از علل، علائم، انواع، روش‌های درمانی و پیشگیری از افتادگی واژن خواهیم گفت. اگر شما یا کسی که می‌شناسید، با مشکل افتادگی رحم یا واژن روبه‌رو هستید، این مقاله می‌تواند راهنمای خوبی برای رفع آن باشد. پس تا انتهای این مطلب با کارن طب همراه باشید.

افتادگی واژن چیست؟

افتادگی واژن که به آن پرولاپس واژن نیز گفته می‌شود، به وضعیتی اشاره دارد که در آن بافت‌های واژن به دلیل ضعیف شدن عضلات کف لگن و بافت‌های پشتیبانی‌کننده، از موقعیت طبیعی خود خارج می‌شوند و به سمت پایین حرکت می‌کنند. این اتفاق می‌تواند باعث بیرون‌زدگی واژن از داخل بدن شود و مشکلات زیادی در زندگی روزمره فرد ایجاد کند.

در حالت طبیعی، واژن توسط بافت‌های عضلانی و لیگامانی که در دیواره‌های آن قرار دارند، پشتیبانی می‌شود. اما زمانی که این ساختارها ضعیف شده یا آسیب ببینند، این حمایت کاهش می‌یابد و ممکن است واژن به بیرون فشار آورد. افتادگی واژن می‌تواند بر اثر عواملی چون زایمان‌های متعدد، افزایش سن، تغییرات هورمونی پس از یائسگی، چاقی یا حتی برخی شرایط پزشکی دیگر رخ دهد.

این مشکل بیشتر در زنان مسن‌تر یا زنانی که تجربه زایمان‌های متعدد یا پیچیده داشته‌اند شایع است، اما هیچ فردی از ابتلا به آن مصون نیست. علائم این مشکل می‌تواند از ناراحتی‌های جزئی تا مشکلات شدید شامل درد، مشکلات جنسی و اختلالات ادراری متغیر باشد. به‌طور کلی، این وضعیت نه‌تنها مشکلات جسمی ایجاد می‌کند بلکه می‌تواند بر سلامت روانی و کیفیت زندگی فرد نیز تأثیر بگذارد.

علت افتادگی واژن: چرا واژن دچار افتادگی می‌شود؟

افتادگی واژن می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که به طور کلی به دو دسته عوامل جسمی و محیطی تقسیم می‌شوند. در زیر، به مهم‌ترین دلایل بروز این مشکل می‌پردازیم.

1. زایمان‌های متعدد یا پیچیده

یکی از رایج‌ترین علت‌های افتادگی واژن، زایمان‌های متعدد یا زایمان‌های طولانی‌مدت است. فشار زیادی که در هنگام زایمان به عضلات و بافت‌های کف لگن وارد می‌شود، می‌تواند باعث ضعف و آسیب به بافت‌های پشتیبانی‌کننده واژن گردد. این امر می‌تواند باعث شود تا واژن دچار افتادگی شود.

2. افزایش سن و تغییرات هورمونی

با گذشت زمان و افزایش سن، به‌ویژه پس از یائسگی، سطح هورمون استروژن در بدن کاهش می‌یابد. این تغییرات هورمونی می‌تواند باعث کاهش قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات کف لگن شود، در نتیجه بافت‌های واژن حمایت کمتری دارند و احتمال افتادگی افزایش می‌یابد.

3. چاقی

چاقی می‌تواند فشار اضافی بر عضلات کف لگن وارد کند. این فشار می‌تواند به مرور زمان باعث ضعیف شدن عضلات و بافت‌های حمایتی شود که در نهایت به افتادگی واژن می‌انجامد. همچنین، چاقی می‌تواند بر عملکرد طبیعی بدن تأثیر بگذارد و احتمال مشکلات دیگر را نیز افزایش دهد.

4. فعالیت‌های فیزیکی شدید

فعالیت‌های ورزشی یا شغلی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین دارند، می‌توانند به عضلات کف لگن فشار وارد کنند و به تدریج به افتادگی واژن منجر شوند. این فشار در طول زمان باعث تضعیف بافت‌های واژن و سایر ارگان‌های لگنی می‌شود.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با نحوه سفید کردن واژن و روش های مختلف آن ، حتما سری به مقاله سفید کردن واژن بزنید.

5. اختلالات و بیماری‌های ژنتیکی

برخی از اختلالات ژنتیکی یا بیماری‌های ارثی می‌توانند باعث ضعف در بافت‌های پشتیبانی‌کننده واژن شوند. افرادی که مستعد مشکلات این‌چنینی هستند، بیشتر از دیگران در معرض خطر افتادگی واژن قرار دارند.

علائم افتادگی واژن: چگونه افتادگی واژن را شناسایی کنیم؟

افتادگی واژن در مراحل اولیه ممکن است علائم مشخصی نداشته باشد، اما در صورتی که شدت آن افزایش یابد، علائم قابل توجهی می‌تواند ظاهر شود. برای تشخیص دقیق افتادگی واژن، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از طریق معاینات بالینی و گاهی اوقات آزمایشات تصویربرداری، وضعیت واژن بررسی و تشخیص داده شود.

به طور کلی، علائم افتادگی واژن شامل موارد زیر است:

1. احساس فشار یا سنگینی در ناحیه لگن

یکی از علائم رایج افتادگی واژن، احساس فشار یا سنگینی در ناحیه لگن است. این احساس ممکن است به‌ویژه پس از ایستادن طولانی‌مدت یا بلند کردن اجسام سنگین شدیدتر شود. در برخی موارد، این فشار می‌تواند باعث احساس ناراحتی یا درد در ناحیه واژن نیز گردد.

2. بیرون‌زدگی بافت واژن

در موارد پیشرفته‌تر، زنان ممکن است متوجه شوند که بافت واژن از بدن خارج می‌شود یا به‌طور ظاهری به سمت بیرون حرکت می‌کند. این وضعیت به‌ویژه زمانی که فرد به جلو خم می‌شود یا فشار زیادی وارد می‌کند، قابل مشاهده خواهد بود.

3. اختلالات ادراری

افتادگی واژن می‌تواند بر روی مثانه نیز تأثیر بگذارد و باعث مشکلات ادراری شود. مشکلاتی همچون بی‌اختیاری ادرار، احساس نیاز فوری به ادرار کردن، یا مشکل در تخلیه کامل مثانه می‌تواند از نشانه‌های این مشکل باشد. در برخی موارد، فرد ممکن است در حین سرفه یا عطسه بی‌اختیاری ادرار را تجربه کند.

4. مشکلات جنسی

افتادگی واژن می‌تواند بر روابط جنسی تأثیر بگذارد. احساس درد یا ناراحتی در هنگام مقاربت، کاهش میل جنسی یا نارضایتی از تجربه جنسی به دلیل تغییرات فیزیکی واژن می‌تواند از علائم این مشکل باشد.

5. احساس به‌طور مداوم نیاز به دفع مدفوع

در مواردی که رکتوسل (افتادگی روده) همراه با افتادگی واژن باشد، فرد ممکن است احساس نیاز مکرر به دفع مدفوع داشته باشد. این علائم می‌تواند باعث ناراحتی‌های زیاد شود و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

انواع افتادگی واژن: شناخت انواع مختلف این مشکل

افتادگی واژن به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر یک از آن‌ها ویژگی‌ها و تأثیرات خاص خود را دارند. در این بخش، به بررسی این انواع و تفاوت‌های آن‌ها خواهیم پرداخت تا شناخت دقیقی از این مشکلات داشته باشیم.

1) افتادگی قدامی واژن

افتادگی قدامی واژن (Anterior Vaginal Wall Prolapse) به وضعیتی اطلاق می‌شود که دیواره جلویی واژن از موقعیت طبیعی خود پایین می‌آید. این نوع افتادگی به‌ویژه زمانی رخ می‌دهد که مثانه یا دیگر ارگان‌های لگنی فشار زیادی را متحمل شوند. در این حالت، ممکن است فرد احساس سنگینی، فشار یا بیرون‌زدگی در قسمت جلوی واژن داشته باشد. برخی از علائم شامل مشکلات ادراری مانند بی‌اختیاری ادرار، احساس نیاز مکرر به ادرار کردن، یا دشواری در تخلیه کامل مثانه است.

این نوع افتادگی معمولاً به دلیل آسیب‌های ناشی از زایمان‌های متعدد، چاقی یا افزایش سن رخ می‌دهد. درمان این مشکل ممکن است شامل فیزیوتراپی کف لگن، استفاده از دستگاه‌های حمایتی (پسیاری) یا حتی جراحی باشد.

2) افتادگی واژن همراه با پرولاپس رحم

افتادگی واژن همراه با پرولاپس رحم (Uterine Prolapse) زمانی رخ می‌دهد که رحم به دلیل ضعف عضلات و بافت‌های حمایتی، از موقعیت طبیعی خود پایین آمده و به داخل واژن فشار وارد می‌کند. این مشکل معمولاً در زنانی که تجربه زایمان‌های متعدد، یائسگی یا جراحی‌های لگنی را داشته‌اند، شایع است.

در این وضعیت، فرد ممکن است احساس کند که چیزی در ناحیه واژن به سمت بیرون می‌آید. علائم دیگری که ممکن است شامل بی‌اختیاری ادرار، درد در ناحیه لگن، یا مشکلات جنسی نیز بروز کند. در بسیاری از موارد، درمان‌های غیرجراحی و جراحی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.

3) سیستوسل: افتادگی مثانه و تاثیر آن بر واژن

سیستوسل (Cystocele) به وضعیتی اطلاق می‌شود که مثانه به دلیل ضعف دیواره‌های واژن، از موقعیت طبیعی خود پایین می‌آید و وارد واژن می‌شود. این حالت می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مانند بی‌اختیاری ادرار، درد و فشار در ناحیه لگن، یا احساس نیاز مکرر به ادرار کردن شود.

سیستوسل معمولاً به علت آسیب به بافت‌های لگنی پس از زایمان‌های سخت یا مکرر، یا در اثر افزایش سن و کاهش سطح استروژن در بدن ایجاد می‌شود. درمان آن شامل تمرینات کف لگن، استفاده از دستگاه‌های حمایتی یا جراحی برای اصلاح موقعیت مثانه است.

4) اورتروسل: افتادگی مجاری ادراری و تاثیرات آن

اورتروسل (Urethrocele) نوعی افتادگی است که در آن مجاری ادراری (اورترا) از موقعیت طبیعی خود پایین می‌آیند. این مشکل اغلب به همراه سیستوسل رخ می‌دهد و می‌تواند باعث مشکلاتی مانند بی‌اختیاری ادرار، احساس نیاز مداوم به ادرار کردن، یا درد و فشار در ناحیه لگن شود.

اورتروسل بیشتر در زنانی که تجربه زایمان‌های طبیعی داشته‌اند، شایع است. درمان آن معمولاً شامل تقویت عضلات کف لگن از طریق تمرینات فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی است.

5) رکتوسل: تاثیرات افتادگی روده بر واژن

رکتوسل (Rectocele) زمانی اتفاق می‌افتد که دیواره روده بزرگ از موقعیت طبیعی خود پایین می‌آید و وارد واژن می‌شود. این وضعیت باعث ایجاد احساس فشار در ناحیه لگن و گاهی اوقات مشکلاتی مانند اختلال در دفع مدفوع می‌شود. افراد مبتلا به رکتوسل ممکن است در حین اجابت مزاج احساس کنند که باید فشار بیشتری وارد کنند یا حتی مجبور شوند به‌طور فیزیکی به ناحیه واژن فشار بیاورند تا دفع صورت گیرد.

رکتوسل بیشتر در زنانی که تجربه زایمان‌های طولانی یا پیچیده داشته‌اند، شایع است. درمان‌های غیرجراحی، مانند تغییر در رژیم غذایی و فیزیوتراپی کف لگن، می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. در موارد شدیدتر، جراحی اصلاحی ممکن است ضروری باشد.

6) انتروسل: افتادگی روده کوچک و ارتباط آن با واژن

انتروسل (Enterocele) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن روده کوچک به دلیل ضعف دیواره‌های لگنی از موقعیت طبیعی خود پایین می‌آید و به واژن فشار می‌آورد. این نوع افتادگی معمولاً در زنانی که تحت عمل جراحی لگنی قرار گرفته‌اند یا زایمان‌های متعدد و پیچیده داشته‌اند، رخ می‌دهد. علائم آن می‌تواند شامل احساس سنگینی یا فشار در ناحیه واژن، درد در حین مقاربت و مشکلات دفع باشد.

انتروسل کمتر از دیگر انواع افتادگی واژن رایج است، اما در صورت بروز می‌تواند مشکلات جدی برای فرد ایجاد کند. درمان این وضعیت معمولاً شامل روش‌های جراحی برای اصلاح موقعیت روده کوچک است.

جدول انواع افتادگی واژن و تفاوت‌های آن‌ها

روش‌های درمانی	علت‌های اصلی	علائم شایع	نوع افتادگی
فیزیوتراپی کف لگن، جراحی	زایمان‌های متعدد، چاقی، افزایش سن	فشار در ناحیه لگن، مشکلات ادراری	افتادگی قدامی واژن
جراحی، درمان‌های غیرجراحی	زایمان‌های سخت، یائسگی، جراحی‌های لگنی	احساس بیرون‌زدگی رحم، درد لگنی، مشکلات جنسی	افتادگی همراه با پرولاپس رحم
فیزیوتراپی، جراحی	زایمان، افزایش سن، کاهش استروژن	بی‌اختیاری ادرار، فشار در ناحیه لگن، نیاز مکرر به ادرار	سیستوسل
تمرینات کف لگن، جراحی	زایمان‌های طبیعی، آسیب به بافت‌های لگنی	مشکلات ادراری، بی‌اختیاری ادرار	اورتروسل
درمان‌های رژیمی، فیزیوتراپی، جراحی	زایمان‌های پیچیده، افزایش سن	فشار در ناحیه لگن، مشکلات دفع مدفوع	رکتوسل
جراحی اصلاحی	جراحی‌های لگنی، زایمان‌های متعدد	سنگینی واژن، درد در حین مقاربت	انتروسل

تشخیص افتادگی واژن: چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص افتادگی واژن معمولاً در مطب پزشک متخصص زنان و از طریق معاینات بالینی صورت می‌گیرد. تشخیص دقیق و به موقع افتادگی واژن بسیار مهم است، زیرا می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند و درمان‌های مؤثر را آغاز نماید.

معاینات بالینی برای تشخیص افتادگی واژن می‌توانند شامل مراحل زیر باشند:

• در ابتدا، پزشک از شما درباره تاریخچه پزشکی‌تان سؤال می‌کند. این سؤالات معمولاً شامل اطلاعاتی در مورد سابقه زایمان، بیماری‌های قبلی، جراحی‌ها، مشکلات ادراری و جنسی است. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا درک بهتری از علائم شما به دست آورد.
• در معاینه فیزیکی، پزشک به طور معمول به بررسی وضعیت واژن و کف لگن می‌پردازد. شما باید در حالت خوابیده یا ایستاده در مطب باشید تا پزشک با بررسی تغییرات در موقعیت بافت‌های واژن، میزان افتادگی و شدت آن را تشخیص دهد.
• در برخی از موارد، ممکن است پزشک از آزمایشات تصویربرداری استفاده کند تا وضعیت اندام‌های داخلی را بهتر مشاهده نماید. این آزمایش‌ها شامل سونوگرافی لگنی، سی‌تی‌اسکن یا MRI است که می‌تواند به پزشک کمک کند تا مشکلات ساختاری در ناحیه لگن و واژن را بررسی کند.
• اگر علائم مربوط به سیستم ادراری یا روده‌ای نیز مشاهده شود، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری مانند آزمایش جریان ادرار، ارزیابی عملکرد مثانه یا حتی معاینه رکتال انجام دهد تا مشخص شود که آیا افتادگی واژن با مشکلات دیگر همراه است یا خیر.

عوامل افزایش‌دهنده‌ی ریسک ابتلا به بیرون‌زدگی واژن چیست؟

برخی عوامل خطر می‌توانند احتمال ابتلا به افتادگی واژن را افزایش دهند. این عوامل می‌توانند به صورت فیزیکی، محیطی یا ژنتیکی تأثیرگذار باشند. مهم‌ترین عواملی که خطر ابتلا به این مشکل را بیشتر می‌کنند، عبارتند از:

1. زایمان‌های متعدد یا پیچیده

زایمان‌های طبیعی، به‌ویژه در مواردی که طولانی‌مدت یا پیچیده باشند، فشار زیادی به عضلات کف لگن وارد می‌آورند و می‌توانند باعث آسیب به بافت‌های حمایتی واژن شوند. این آسیب می‌تواند ریسک ابتلا به افتادگی واژن را افزایش دهد.

2. افزایش سن و یائسگی

با افزایش سن، به‌ویژه پس از یائسگی، سطح هورمون استروژن کاهش می‌یابد. استروژن نقش مهمی در حفظ سلامت بافت‌های لگن دارد و کاهش آن باعث ضعیف شدن عضلات و بافت‌های حمایتی می‌شود. به همین دلیل، زنان مسن‌تر بیشتر در معرض خطر افتادگی واژن هستند.

3. چاقی و اضافه وزن

چاقی یا اضافه وزن می‌تواند فشار زیادی به عضلات کف لگن وارد کند. این فشار می‌تواند به مرور زمان باعث ضعیف شدن عضلات و بافت‌های حمایتی واژن و در نتیجه افزایش ریسک افتادگی واژن شود.

4. فعالیت‌های فیزیکی سنگین

فعالیت‌های فیزیکی که شامل بلند کردن اجسام سنگین یا فشار زیاد به ناحیه لگن هستند، می‌توانند باعث ضعف در عضلات کف لگن شوند و خطر افتادگی واژن را بیشتر کنند.

5. سابقه خانوادگی و بیماری‌های ژنتیکی

برخی بیماری‌های ژنتیکی یا اختلالات ساختاری می‌توانند باعث ضعف عضلات و بافت‌های لگن شوند. اگر کسی در خانواده‌تان سابقه افتادگی واژن یا مشکلات مشابه داشته باشد، احتمال ابتلا به این مشکل برای شما بیشتر خواهد بود.

6. سابقه بیماری‌های لگنی یا جراحی

زنانی که تجربه جراحی‌های لگنی، مانند هیسترکتومی (برداشتن رحم)، را داشته‌اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افتادگی واژن هستند. جراحی‌های دیگر مانند ترمیم آسیب‌های لگنی نیز می‌تواند به ضعف در عضلات کف لگن و ایجاد افتادگی واژن منجر شود.

خطرات و عوارض افتادگی واژن: آیا این مشکل برای سلامت جدی است؟

اگر افتادگی واژن درمان نشود، می‌تواند منجر به عوارض جدی برای سلامت فرد گردد. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع این مشکل از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از خطرات و عوارض احتمالی پرولاپس واژن عبارتند از:

• مشکلات ادراری
• مشکلات جنسی
• اختلالات گوارشی
• کاهش کیفیت زندگی
• اضطراب و افسردگی

چگونه می‌توان از افتادگی واژن جلوگیری کرد؟

اگرچه در برخی موارد افتادگی واژن به دلیل عواملی خارج از کنترل فرد رخ می‌دهد، اما چندین روش وجود دارد که می‌تواند ریسک ابتلا به این مشکل را کاهش دهد. با رعایت راهکارها و نکات زیر، و تقویت عضلات کف لگن، می‌توان تا حد زیادی از بروز افتادگی واژن جلوگیری کرده و سلامت لگن را حفظ نمود.

1. تقویت عضلات کف لگن

تقویت عضلات کف لگن می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از افتادگی واژن داشته باشد. تمرینات کگل یکی از موثرترین روش‌ها برای تقویت این عضلات هستند. این تمرینات شامل منقبض کردن و رها کردن عضلات کف لگن است که باعث تقویت بافت‌های حمایتی واژن می‌شود.

2. ورزش منظم و حفظ وزن سالم

ورزش منظم و حفظ وزن سالم می‌تواند به تقویت عضلات بدن، به ویژه عضلات کف لگن، کمک کند. همچنین، کاهش وزن می‌تواند فشار اضافی را از روی عضلات کف لگن بردارد و ریسک افتادگی واژن را کاهش دهد.

3. اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین

بلند کردن اجسام سنگین یا انجام فعالیت‌هایی که به ناحیه لگن فشار وارد می‌کنند، می‌تواند باعث آسیب به عضلات و بافت‌های کف لگن شود. بنابراین، در صورت امکان، از انجام چنین فعالیت‌هایی خودداری کنید.

4. پرهیز از یبوست و مشکلات گوارشی

یبوست و فشار در هنگام اجابت مزاج می‌تواند باعث آسیب به عضلات کف لگن شود. مصرف فیبر کافی، نوشیدن آب زیاد و انجام ورزش‌های سبک می‌تواند به پیشگیری از یبوست کمک کند.

5. مراجعه منظم به پزشک

مراجعه منظم به پزشک برای بررسی سلامت لگن و انجام معاینات پیشگیرانه می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات و پیشگیری از افتادگی واژن کمک کند.

درمان افتادگی واژن: راهکارهای مژثر برای درمان این مشکل

درمان افتادگی واژن بسته به شدت مشکل و علائم فرد، می‌تواند شامل روش‌های غیرجراحی، جراحی و حتی درمان‌های دارویی باشد. در اینجا به بررسی این درمان‌ها و نحوه اثرگذاری آن‌ها می‌پردازیم.

1-  درمان‌های غیرجراحی: ورزش و فیزیوتراپی کف لگن

یکی از اولین روش‌های درمانی برای افتادگی واژن، به‌ویژه در مراحل اولیه یا در موارد خفیف، تمرینات و فیزیوتراپی کف لگن است. این روش‌ها به تقویت عضلات کف لگن کمک کرده و می‌توانند از شدت افتادگی واژن بکاهند یا از پیشرفت آن جلوگیری کنند. روش‌های غیرجراحی عبارتند از:

·  تمرینات کگل

تمرینات کگل (Kegel exercises) از شناخته‌شده‌ترین روش‌ها برای تقویت عضلات کف لگن هستند. این تمرینات شامل منقبض و رها کردن عضلات کف لگن به مدت 5 تا 10 ثانیه است و می‌تواند روزانه انجام شود. با تقویت این عضلات، فشار بر روی ارگان‌های داخلی مانند مثانه و رحم کاهش یافته و از افتادگی واژن جلوگیری می‌شود.

·  فیزیوتراپی کف لگن

فیزیوتراپی کف لگن یکی دیگر از روش‌های مؤثر است که تحت نظر فیزیوتراپیست متخصص انجام می‌شود. این درمان شامل مجموعه‌ای از تمرینات مخصوص برای تقویت عضلات کف لگن و بهبود وضعیت عضلات ضعیف‌شده است. در برخی موارد، فیزیوتراپیست از ابزارهای خاصی برای تحریک عضلات به‌منظور تسریع بهبود استفاده می‌کند.

· استفاده از دستگاه‌های پسیاری

درمان‌های غیرجراحی دیگری که در مطب پزشک یا در خانه قابل استفاده هستند، شامل دستگاه‌های پسیاری (pessary) می‌شود. پسیاری یک وسیله پزشکی است که در داخل واژن قرار می‌گیرد و به‌عنوان یک تکیه‌گاه برای ارگان‌های داخلی عمل می‌کند. این دستگاه به‌ویژه برای زنانی که نمی‌خواهند تحت عمل جراحی قرار بگیرند، بسیار مفید است

کربوکسی تراپی (روش غیرجراحی)

یکی از روش های کاملا اثر بخش و مطلوب کربوکسی تراپی واژن است که با تزریق گاز CO2 به ناحیه مورد نظر، سیستم بدن را مجبور به اکسیژن رسانی به آن ناحیه می‌کند، که باعث جوانسازی و بهبود خاصیت ارتجاعی آن خواهد شد.

2- درمان‌های جراحی: روش‌های مختلف و نتایج درمانی

در صورتی که روش‌های غیرجراحی نتوانند به طور مؤثر به درمان افتادگی واژن کمک کنند یا مشکل شدید باشد، جراحی گزینه مناسبی خواهد بود. روش‌های جراحی مختلفی برای درمان افتادگی واژن وجود دارند که بسته به نوع و شدت مشکل انتخاب می‌شوند:

· جراحی ترمیمی واژن

در جراحی ترمیمی واژن، بافت‌های ضعیف یا آسیب‌دیده بازسازی می‌شوند تا دیواره‌های واژن به موقعیت طبیعی خود بازگردند. این جراحی معمولاً برای زنانی که دچار افتادگی واژن به همراه پرولاپس رحم یا سیستوسل هستند، انجام می‌شود. جراحی ترمیمی می‌تواند به تقویت عضلات کف لگن و رفع افتادگی کمک کند.

· هیسترکتومی (برداشتن رحم)

در مواردی که پرولاپس رحم به شدت پیشرفت کرده و به دیگر ارگان‌ها آسیب رسانده باشد، هیسترکتومی ممکن است گزینه‌ای برای درمان باشد. این جراحی شامل برداشتن رحم و در برخی موارد، اصلاح سایر بافت‌های لگنی است. پس از این جراحی، معمولاً از روش‌های دیگر مانند فیزیوتراپی برای حفظ سلامت لگن استفاده می‌شود.

· استفاده از مواد مصنوعی (سیم یا مش)

در برخی از جراحی‌ها، برای تقویت بافت‌های آسیب‌دیده از مواد مصنوعی مانند سیم یا مش استفاده می‌شود. این مواد به تقویت دیواره‌های واژن کمک می‌کنند و می‌توانند برای پیشگیری از افتادگی مجدد مفید باشند. اگرچه این روش می‌تواند مؤثر باشد، اما در برخی موارد ممکن است عوارض جانبی نیز به همراه بیاورد، بنابراین استفاده از این مواد باید تحت نظر پزشک انجام شود.

· جراحی برای رکتوسل یا سیستوسل

اگر افتادگی واژن همراه با مشکلاتی مانند رکتوسل (افتادگی روده) یا سیستوسل (افتادگی مثانه) باشد، جراحی‌های خاص برای ترمیم این مشکلات مورد نیاز است. این جراحی‌ها معمولاً شامل بازسازی دیواره‌های روده یا مثانه به موقعیت طبیعی‌شان است. این جراحی‌ها معمولاً موفقیت‌آمیز هستند و می‌توانند مشکلات ادراری یا گوارشی ناشی از افتادگی را برطرف کنند.

3- درمان‌های دارویی: چه داروهایی می‌توانند کمک کنند؟

در برخی از موارد، داروها می‌توانند به تسکین علائم افتادگی واژن کمک نمایند، هرچند که این داروها نمی‌توانند به طور کامل مشکل را درمان کنند. داروهایی که در درمان افتادگی واژن کاربرد دارند عبارتند از:

· استروژن درمانی

استروژن درمانی می‌تواند برای زنانی که در دوران یائسگی هستند و به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن دچار افتادگی واژن شده‌اند، مفید باشد. استروژن باعث تقویت بافت‌های واژن و کف لگن می‌شود و می‌تواند به بهبود علائم افتادگی کمک کند. این درمان معمولاً به صورت کرم یا ژل واژنی یا حتی به صورت قرص‌ها یا حلقه‌های هورمونی تجویز می‌شود.

· داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب

افتادگی واژن می‌تواند باعث ایجاد اضطراب یا افسردگی در برخی از زنان شود. در چنین مواردی، داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب ممکن است برای بهبود وضعیت روانی و کاهش استرس کمک‌کننده باشند. این داروها به‌ویژه در مواقعی که علائم روانی به شدت بر کیفیت زندگی تأثیر گذاشته باشد، مفید است.

· داروهای ضد درد

در صورت وجود درد و ناراحتی در ناحیه لگن یا واژن، داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به تسکین علائم کمک کنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مسکن قوی‌تری برای دردهای مزمن تجویز کند.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با نحوه انجام کربوکسی تراپی، حتما سری به مقاله کربوکسی تراپی بزنید.

افتادگی واژن و ارتباط آن با افتادگی رحم و مثانه: تفاوت‌ها و شباهت‌ها

افتادگی واژن، رحم و مثانه به مشکلات مشابهی اشاره دارند که به نواحی مختلف لگن مربوط می‌شوند. این مشکلات ممکن است به طور همزمان یا جداگانه در زنان رخ دهند و در صورتی که درمان نشوند، می‌توانند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی داشته باشند. در ادامه، به بررسی این مشکلات و ارتباطات بین آن‌ها پرداخته می‌شود.

1. افتادگی واژن

افتادگی واژن به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن دیواره‌های واژن ضعیف شده و به بیرون از واژن فشار می‌آورد. این مشکل معمولاً به دلیل ضعف عضلات و بافت‌های لگنی، به ویژه پس از زایمان‌های متعدد، یائسگی یا افزایش سن، ایجاد می‌شود. علائم معمول آن شامل احساس سنگینی در ناحیه لگن، مشکل در انجام فعالیت‌های روزمره و درد در ناحیه واژن است.

2. افتادگی رحم (پرولاپس رحم)

افتادگی رحم یا پرولاپس رحم به حالتی اطلاق می‌شود که در آن رحم به داخل واژن یا حتی بیرون از آن حرکت می‌کند. این مشکل می‌تواند به دلیل ضعف عضلات و بافت‌های حمایتی کف لگن، زایمان‌های متعدد، یائسگی یا جراحی‌های قبلی ایجاد شود. علائم آن ممکن است شامل احساس فشار در ناحیه شکم، مشکلات ادراری یا گوارشی و احساس درد در ناحیه لگن باشد.

3. افتادگی مثانه (سیستوسل)

افتادگی مثانه یا سیستوسل زمانی رخ می‌دهد که دیواره مثانه ضعیف شده و به داخل واژن فشار می‌آورد. این وضعیت معمولاً به دلیل زایمان‌های متعدد، یائسگی، یا افزایش سن ایجاد می‌شود. علائم سیستوسل شامل بی‌اختیاری ادراری، احساس نیاز مکرر به ادرار کردن و احساس فشار در ناحیه لگن است.

شباهت‌ها و تفاوت‌ها

· شباهت‌ها:

افتادگی واژن، رحم و مثانه معمولاً به دلیل ضعف عضلات و بافت‌های کف لگن رخ می‌دهند. همچنین، این مشکلات به‌طور معمول با علائمی مانند فشار در ناحیه لگن، درد و مشکلات ادراری یا جنسی همراه هستند.

· تفاوت‌ها:

مهم‌ترین تفاوت‌ها در محل وقوع این مشکلات است. در افتادگی واژن، دیواره‌های واژن به بیرون فشار می‌آورند، در حالی که در افتادگی رحم، رحم به داخل واژن یا بیرون از آن حرکت می‌کند. افتادگی مثانه نیز به افتادگی دیواره مثانه مربوط می‌شود که ممکن است باعث مشکلات ادراری شود.

نکته: با توجه به شباهت‌ها و تفاوت‌ها، این مشکلات می‌توانند به طور همزمان یا جداگانه رخ دهند و درمان آن‌ها باید با توجه به شدت وضعیت و علائم فرد تعیین شود.

چه زمانی بابت افتادگی واژن باید به دکتر زنان مراجعه کنیم؟

اگرچه افتادگی واژن ممکن است در مراحل اولیه علائم شدیدی نداشته باشد، اما توجه به علائم و مراجعه به پزشک در زمان مناسب می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. در اینجا، برخی از علائمی که باید شما را به مراجعه به پزشک ترغیب کنند، آورده شده است:

• اگر شما احساس فشار، سنگینی یا حتی احساس جسم خارجی در ناحیه واژن یا کف لگن می‌کنید، این می‌تواند یکی از علائم افتادگی واژن یا مشکلات مشابه باشد. این احساس ممکن است به هنگام ایستادن یا فعالیت‌های فیزیکی بیشتر شود.
• اگر دچار بی‌اختیاری ادرار، نیاز مکرر به ادرار کردن یا احساس عدم تخلیه کامل مثانه شدید، این علائم می‌تواند نشان‌دهنده افتادگی مثانه یا رحم باشد. در این شرایط، مراجعه به پزشک برای ارزیابی مشکل ضروری است.
• افتادگی واژن می‌تواند باعث ایجاد درد یا ناراحتی در هنگام مقاربت شود. اگر این علائم به صورت مداوم وجود داشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از افتادگی واژن یا مشکلات مرتبط با آن باشد.
• اگر احساس فشار در هنگام اجابت مزاج، یبوست مداوم یا احساس عدم تخلیه کامل روده داشته باشید، این مشکلات می‌تواند ناشی از رکتوسل (افتادگی روده) یا انتروسل (افتادگی روده کوچک) باشد.

افتادگی واژن و مشکلات مرتبط با آن ممکن است به مشکلات روحی مانند اضطراب یا کاهش اعتماد به نفس منجر شوند. اگر این وضعیت‌ها تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی شما گذاشته است، مراجعه به پزشک متخصص زنان برای مشاوره و درمان ضروری است. مراجعه به پزشک در مراحل اولیه می‌تواند به شناسایی دقیق‌تر مشکل و آغاز درمان به موقع کمک کند.

سؤالات متداول درباره افتادگی واژن

• آیا افتادگی واژن فقط در زنان مسن رخ می‌دهد؟

افتادگی واژن می‌تواند در زنان در هر سنی رخ دهد، اما معمولاً پس از زایمان‌های متعدد یا در دوران یائسگی به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن، ریسک آن افزایش می‌یابد.

• آیا افتادگی واژن به‌طور خودبخود درمان می‌شود؟

افتادگی واژن به‌طور خودبخود درمان نمی‌شود. درمان‌های غیرجراحی مانند تمرینات کگل یا فیزیوتراپی می‌توانند به تسکین علائم کمک کنند، اما در موارد شدیدتر، جراحی یا سایر روش‌های درمانی نیاز است.

• آیا درمان‌های غیرجراحی همیشه مؤثر هستند؟

درمان‌های غیرجراحی مانند تمرینات کگل و فیزیوتراپی معمولاً مؤثر هستند، اما بستگی به شدت مشکل و همکاری فرد در انجام تمرینات دارند. در صورت عدم تأثیر، درمان‌های جراحی ممکن است مورد نیاز باشند.

• آیا می‌توان از افتادگی واژن پیشگیری کرد؟

بله، با انجام تمرینات تقویت‌کننده کف لگن، حفظ وزن سالم و اجتناب از فعالیت‌های فشارآور بر ناحیه لگن می‌توان از افتادگی واژن جلوگیری کرد.

• آیا درمان‌های دارویی برای افتادگی واژن وجود دارد؟

داروهایی مانند استروژن درمانی می‌توانند به تقویت بافت‌های واژن و کف لگن کمک کنند، به ویژه در دوران یائسگی. اما این داروها به‌طور مستقیم باعث درمان افتادگی واژن نمی‌شوند.

نتیجه‌گیری و سخن پایانی

افتادگی واژن یک مشکل شایع است که می‌تواند تأثیرات زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. تشخیص زودهنگام، درمان‌های مناسب و پیشگیری از طریق تقویت عضلات کف لگن می‌توانند از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کنند. در صورتی که علائم افتادگی واژن را مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کرده و بهترین راهکارهای درمانی را در پیش بگیرید.

با تقویت عضلات کف لگن از طریق تمرینات کگل، حفظ وزن سالم و انجام فعالیت‌های فیزیکی منظم، می‌توان از افتادگی واژن جلوگیری کرد. همچنین، در صورتی که این مشکل پیشرفت کرد، درمان‌های غیرجراحی یا جراحی می‌توانند به بهبود وضعیت کمک کنند.

در نهایت، مهم‌ترین نکته این است که هیچ‌گاه نباید از این مشکل خجالت کشید. درمان‌های مؤثر و متنوعی برای افتادگی واژن وجود دارند که می‌توانند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشند. بنابراین، اقدام به درمان و مشاوره با پزشک در زمان مناسب می‌تواند راهی به سوی بهبودی و راحتی بیشتر باشد.