پوست شما همانند آینهای است که سلامتی درونی شما را به تصویر میکشد. اما این آینه صاف و براق، گاهی ممکن است به سطحی خشن و ملتهب، با خارش و ناراحتی بیپایان تبدیل شود. چنین وضعیتی نشانه ابتلاء به بیماری اگزما است که تأثیرات منفی بسیاری را بر زندگی روزمره فرد تحمیل میکند. اما اگزما و علل بروز آن چیست و آیا قابل پیشگیری یا درمان هست یا خیر، موضوعی است که قصد داریم در این مطلب از کارن طب، به آن بپردازیم. پس از آشنایی با تعریف علمی اگزما، توجه به علائم اولیه این بیماری، نخستین قدمی است که لازم است در این مسیر برداشته شود تا بتوان اقدامات لازم و مؤثر را در بهترین زمان انجام داده و آرامش را برای سلامتی پوست خود به ارمغان آوریم. پس همراه ما باشید تا با اگزما بیشتر آشنا شویم.
اگزما (Eczema) چیست؟
اگزما (Eczema) یک بیماری پوستی مزمن و التهابی است که با نشانههایی همچون خارش، خشکی، قرمزی و ترکخوردگی پوست همراه است. ابتلاء به این بیماری، در هر سنی انتظار میرود اما بیشتر در سنین کودکی شایع است. اگزما معمولا بهصورت لکههای خشک و قرمز که خارش زیادی دارند، روی پوست فرد ظاهر میشود.
در افراد مبتلاء به اگزما، سد محافظتی پوست بهدرستی عمل نمیکند، بنابراین، پوست میتواند بهراحتی خشک شده و تحریک شود. این مشکل باعث میشود تا محرکهای محیطی، مواد شیمیایی و آلرژنها یا عوامل حساسیتزا، خیلی سریع و راحت داخل پوست نفوذ کرده و ایجاد التهاب نمایند. اگزما میتواند نواحی مختلفی از بدن مانند دستها، پاها، صورت، پشت زانوها و داخل آرنجها را درگیر کند.
با وجود اینکه همه انواع بیماری اگزما قابل درمان نیست، اما با مدیریت صحیح و استفاده از راههای درمانی مناسب که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد، میتوان علائم آن را کنترل کرده و کیفیت زندگی افراد مبتلاء را بهبود بخشید.
علائم و نشانههای اگزما
اگزما دارای علائم و نشانههای متنوعی است که ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و شدت و مدت زمان آن نیز متغیر باشد. با توجه نمودن به علائمی که در زیر شرح میدهیم و پیگیری بهموقع بیماری، با مراجعه به پزشک متخصص، امکان کاهش علائم و بهبود در موارد خفیف این بیماری وجود دارد. برخی از رایجترین علائم و نشانههای اگزما شامل موارد زیر است:
- خارش: از شایعترین و آزاردهندهترین علائم اگزما خارش است. این خارش میتواند بهقدری شدید باشد که خواب و فعالیتهای روزمره فرد را مختل کند.
- قرمزی و التهاب: پوست در نواحی مبتلاء به اگزما، قرمز و ملتهب میشود و این التهاب، معمولا با گرما و تورم همراه است.
- خشکی پوست: پوست مبتلاء به اگزما معمولا خشک بوده و پوستهپوسته میشود. خشکی پوست نیز میتواند باعث ایجاد ترک و زخمهای کوچک روی پوست شود.
- تاولهای ریز و آبکی: در برخی موارد، تاولهای ریز و آبکی ایجاد میشود که ممکن است ترکیده و مایع شفافی از آنها خارج شود.
- لکههای تیره یا روشن: بعد از فروکش کردن التهابات، ممکن است لکههای تیره یا روشن روی پوست باقی بماند که ناشی از تغییر رنگ پوست است.
- ضخیم شدن پوست: خارش و خراشیدن مداوم پوست میتواند باعث ضخیم و چرمی شدن پوست در نواحی درگیر شود.
- ترشح و پوستهریزی: در صورت عفونت ثانویه، نواحی مبتلاء ممکن است ترشح کنند و پوستههای زرد رنگ روی پوست تشکیل شود.
اگزما در چه دورهای از زندگی رخ میدهد؟
اگزما در هر دورهای از زندگی میتواند رخ دهد، اما برخی دورههای زمانی خاص وجود دارند که بیماری اگزما در آنها شایعتر است. در سنین مختلف بهدلیل عوامل ژنتیکی، محیطی و ضعف سیستم ایمنی، ممکن است افراد، مبتلاء به این بیماری شوند. در ادامه برای تشخیص بهتر، این دورهها را به تفکیک شرح میدهیم:
دوران کودکی
اگزما بهویژه در نوزادان و کودکان خردسال شایع است. بسیاری از کودکان، اولین علائم اگزما را قبل از 5 سالگی تجربه میکنند. این بیماری معمولا بهصورت لکههای خشک و قرمز روی صورت، پوست سر، دستها، پاها و پشت زانوها ظاهر میشود.
دروان نوجوانی
برخی از کودکان مبتلاء به اگزما ممکن است تا دوران نوجوانی بهبود یابند اما برای برخی دیگر، علائم ممکن است تا دروان نوجوانی ادامه یافته یا حتی در این دوره آغاز شود. در این سن، اگزما معمولا در نواحی داخل آرنجها، پشت زانوها و گردن مشاهده میشود.
دوران بزرگسالی
اگرچه اگزما در کودکان شایعتر است اما میتواند در بزرگسالی نیز رخ دهد. برخی از افراد ممکن است برای اولین بار در بزرگسالی دچار اگزما شوند، حتی اگر در کودکی به آن مبتلاء نبوده باشند. در بزرگسالان، اگزما معمولا در نواحی مختلفی از بدن مانند دستها، پاها، گردن، داخل آرنجها و پشت زانوها دیده میشود. شغلهایی که نیاز به شستوشوی مکرر دست یا تماس با مواد شیمیایی دارند، ممکن است خطر ابتلاء به اگزما را افزایش دهند.
دوران پیری
اگزما در سالمندان نیز میتواند بروز کند، اگرچه این حالت نسبت به سایر دورههای زندگی کمتر شایع است اما سالمندان ممکن است بهدلیل خشکی طبیعی پوست که با افزایش سن رخ میدهد در معرض ابتلاء به بیماری اگزما قرار گیرند.
با انواع اگزما آشنا شوید
اگزما یک بیماری پوستی با انواع مختلف است که هر یک ویژگیها و علائم خاص خود را دارند. شناخت انواع مختلف اگزما و ویژگیهای هر یک، میتواند به تشخیص و مدیریت بهتر این بیماری کمک کند. مشاوره با پزشک یا متخصص پوست، برای تعیین نوع دقیق اگزما و انتخاب بهترین روشهای درمانی بسیار مهم است. به همین منظور، برای آشنایی و شناخت بهتر، در ادامه به شرح اصلیترین انواع اگزما میپردازیم که عبارتند از:
- درماتیت آتوپیک (Atopic Dermatitis)
- درماتیت تماسی (Contact Dermatitis)
- اگزمای دیسهیدروتیک (Dyshidrotic Eczema)
- درماتیت نومولار (Nummular Dermatitis)
- درماتیت سبورئیک (Seborrheic Dermatitis)
- درماتیت استازیس (Stasis Dermatitis)
- اگزمای نوروپاتیک (Neurodermatitis)
- اگزمای کودکان (Infantile Eczema)
- اگزمای مزمن دست (Chronic Hand Eczema)
درماتیت آتوپیک (Atopic Dermatitis)
شایعترین نوع اگزما که معمولا در دوران کودکی شروع میشود و اغلب با آسم و آلرژیهای فصلی همراه است، درماتیت آتوپیک نامیده میشود. علائم این نوع اگزما، خارش شدید، خشکی، قرمزی و التهاب پوست است که در نواحی داخل آرنجها، پشت زانوها، صورت و گردن دیده میشود.
درماتیت تماسی (Contact Dermatitis)
درماتیت تماسی، در اثر تماس مستقیم پوست با یک ماده تحریککننده یا آلرژن ،ایجاد و با علائمی از قبیل قرمزی، خارش و تاولهای کوچک در محل تماس نمایان میشود. این نوع از اگزما، خود دو نوع دارد که شامل درماتیت تماسی تحریککننده (به علت تماس با مواد شیمیایی)، و درماتیت تماسی آلرژیک (به علت تماس با آلرژنها) است.
اگزمای دیسهیدروتیک (Dyshidrotic Eczema)
اگزمای دیسهیدروتیک، نوعی از بیماری اگزما است که باعث ایجاد تاولهای کوچک و پر از مایع روی دستها و پاها میشود. علائم این نوع، شامل خارش شدید، تاولهای کوچک و پوستهریزی است که معمولا در کف دستها و پاها دیده میشود.
درماتیت نومولار (Nummular Dermatitis)
درماتیت نومولار، بهشکل لکههای دایرهای یا بیضی شکل روی پوست ظاهر میشود و علائم آن نیز شامل لکههای خشک و قرمزی است که خارش دارند و ممکن است با ترشح همراه باشند. این اگزما معمولا در پاها و دستها و بدن دیده میشود.
درماتیت سبورئیک (Seborrheic Dermatitis)
این نوع معمولا در نواحی چرب پوست مانند پوست سر، صورت و پشت گوشها، با علائمی همچون پوست قرمز، چرب و پوستهپوسته شدن بروز میکند. شوره سر یکی از علائم شایع این نوع اگزما است.
درماتیت استازیس (Stasis Dermatitis)
درماتیت استازیس در افرادی که مشکلات گردش خون در پاها دارند ممکن است بروز کند. علائم این اگزما شامل پوست قرمز، خارشدار و متورم است که معمولا در پایین ساق پاها دیده میشود و ممکن است زخمهای باز نیز بهوجود آید.
اگزمای نوروپاتیک (Neurodermatitis)
نوعی اگزما که با خارش شدید و مداوم در یک یا چند نقطه خاص مشخص میشود. از جمله علائم اگزمای نروپاتیک میتوان به خارش و خراشیدن مداوم که منجر به ضخیم شدن و چرمی شدن پوست میشود و اغلب در نواحی گردن، مچها و ساق پاها دیده میشود، اشاره داشت.
اگزمای کودکان (Infantile Eczema)
نوعی درماتیت آتوپیک که در نوزادان و کودکان خردسال رخ میدهد و با علائمی مانند لکههای قرمز و خشک که خارش دارند و روی صورت، پوست سر و بدن نوزادان ظاهر میشود، همراه است.
اگزمای مزمن دست (Chronic Hand Eczema)
نوعی اگزما که بهطور مداوم دستها را درگیر میکند و ممکن است در اثر تماس مکرر با محرکها یا مواد شیمیایی ایجاد شود. علائم اگزمای مزمن دست نیز شامل خارش، قرمزی، ترکخوردگی و خشکی پوست دستها است که غالبا با پوستهریزی و درد همراه است.
اگزما واگیردار است؟
اگزما یک بیماری واگیردار نیست. به این معنا که از طریق تماس با فرد مبتلاء یا تماس با اشیاء و سطوحی که فرد مبتلاء با آنها در تماس بوده، به دیگران منتقل نمیشود. اگزما یک بیماری التهابی پوستی است که معمولا بهعلت ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی بروز میکند. اما اینکه چرا اگزما واگیردار نیست، میتواند بهدلیل ماهیت غیرعفونی آن باشد. اگزما ناشی از عوامل عفونی مانند باکتریها، ویروسها یا قارچها نیست، بنابراین نمیتواند از یک فرد به فرد دیگر منتقل شود.
عواملی نظیر عوامل ژنتیکی و محیطی در پیدایش اگزما دخیل هستند. ژنتیک نقش مهمی در بروز این بیماری دارد. اگر یکی از والدین به اگزما، آسم یا آلرژیهای فصلی مبتلاء باشد، احتمال ابتلای فرزندان نیز افزایش مییابد و این به معنی ارثی بودن اگزما است نه واگیردار بودن آن. همچنین عواملی مانند آب و هوا، مواد تحریککننده مثل صابونها و مواد شیمیایی، آلرژنها مثل گرده گیاهان و شوره حیوانات، و استرس، میتوانند باعث بروز یا تشدید اگزما شوند. این عوامل نیز فردی بوده و به دیگران منتقل نمیشود.
دلایل ابتلاء به اگزما
دلایل متعددی برای ابتلاء به اگزما وجود دارد. این دلایل میتوانند ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و نقص در عملکرد سیستم ایمنی باشند که در ادامه به شرح آنها میپردازیم:
عوامل ژنتیکی
افرادی که والدین یا خواهر و برادرهایشان مبتلاء به اگزما، آسم یا آلرژیهای فصلی هستند، احتمال بیشتری وجود دارد که مبتلاء به این بیماری شوند، زیرا ژنتیک نقش مهمی در بروز اگزما دارد. همچنین، برخی از افراد ممکن است دارای نقصهای ژنتیکی باشند که منجر به عملکرد نادرست سد پوستی میشود. این نقصها باعث میشود تا پوست بهراحتی خشک شده و توانایی خود را برای محافظت در برابر عوامل خارجی از دست بدهد.
عوامل محیطی
مواد شیمیایی موجود در صابونها، شویندهها، عطرها و مواد آرایشی میتوانند پوست را تحریک کنند و باعث بروز یا تشدید اگزما شوند. تماس با آلرژنها مانند گرد و غبار، شوره حیوانات، گرده گیاهان و برخی غذاها نیز میتواند باعث واکنشهای آلرژیک و تشدید اگزما شود. شرایط آب و هوایی، عامل دیگری است که میتواند در بروز اگزما نقش مهمی داشته باشد. هوای سرد و خشک باعث خشکی پوست میشود در حالی که هوای گرم و مرطوب میتواند باعث افزایش تعریق و تحریک پوست شود.
عوامل ایمونولوژیک
افرادی که سیستم ایمنی آنها به شکل غیرمعمولی فعال است، ممکن است در مواجهه با محرکهای معمولی واکنشهای التهابی نشان دهند. این واکنشها میتوانند منجر به قرمزی، التهاب و خارش پوست شوند.
عوامل روانی
استرس روانی میتواند از عوامل تشدید کننده اگزما باشد. استرس قادر است سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار داده و باعث تشدید علائم اگزما شود.
عوامل هورمونی
برخی از افراد ممکن است در دورههای خاصی از زندگی مانند بارداری یا قاعدگی، تغییرات هورمونی خاصی را تجربه کنند که میتواند باعث بروز اگزما یا تشدید آن شود.
عوامل میکروبی
عفونتهای باکتریایی، ویروسی یا قارچی میتوانند باعث تحریک پوست و تشدید اگزما شوند. مثلا استافیلوکوکوس اورئوس یک باکتری است که میتواند باعث عفونتهای پوستی و شدیدتر شدن اگزما شود.
تحریکهای فیزیکی
خراشیدن پوست میتواند باعث آسیب به آن و تشدید علائم اگزما شود. این کار میتواند چرخهای از خارش و خراشیدن ایجاد کند که به پوست آسیب میرساند و اگزما را بدتر میکند.
درمان اگزما
درمان اگزما معمولا بهمنظور کاهش علائم، جلوگیری از عود بیماری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلاء انجام میشود. روشهای درمانی مختلفی برای اگزما وجود دارد که میتوانند بسته به شدت و نوع اگزما متفاوت باشند. برخی از روشهای متداول درمان اگزما شامل موارد زیر است:
درمانهای موضعی
درمانهای موضعی، شامل استفاده از مرطوبکنندهها، کرمها و پمادهای کورتیکواستروئیدی و مهارکنندههای کلسینورین است:
- استفاده منظم از مرطوبکنندهها برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی، چندین بار در روز، بهویژه بعد از حمام، بسیار تأثیرگذار است.
- کرمها و پمادهای کورتیکواستروئیدی، میتوانند التهاب و خارش را کاهش دهند. کورتیکواستروئیدهای موضعی باید تحت نظر پزشک استفاده شوند و ممکن است بر اساس شدت اگزما، قویتر یا ضعیفتر باشند.
- مهارکنندههای کلسینورین مانند تاکرولیموس (Protopic) و پیمکرولیموس (Elidel)، میتوانند التهاب را کاهش داده و در برخی موارد، بهعنوان جایگزینی برای کورتیکواستروئیدها استفاده شوند.
درمانهای خوراکی
از جمله داروهای خوراکی میتوان به آنتیهیستامینها که به کاهش خارش مخصوصا در شبها کمک میکنند، کورتیکواستروئیدهای خوراکی که برای مدت کوتاه قابل استفاده هستند و داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مانند سیکلوسبورین، متوترکسات و آزاتیوپرین که در موارد شدید بیماری مورد استفاده قرار میگیرند، اشاره نمود.
درمانهای بیولوژیک
داروهایی مانند دوپیلوماب (Dupixent) که بهتازگی برای درمان اگزمای شدید تأیید شدهاند، میتوانند باعث کاهش التهاب شوند. این داروها معمولا بهصورت تزریقی استفاده میشوند و برای افرادی که به سایر درمانها پاسخ ندادهاند، مناسب است.
درمانهای غیر داروئی
درمانهایی مانند فتوتراپی و پوشاندن پوست، از جمله راهکارهای غیردارویی برای درمان اگزما است. استفاده از نور ماوراء بنفش (UV)، برای کاهش التهاب و بهبود علائم بیماری بسیار مؤثر است. همچنین استفاده از لباسها یا باندهای مرطوب، برای مرطوب نگهداشتن پوست و کاهش خارش و التهاب تأثیر خوبی دارد.
مدیریت سبک زندگی
با مدیریت سبک زندگی تا حد بسیار زیادی میتوان از تشدید علائم اگزما جلوگیری نموده و به بهبود بیماری کمک نمود. شناسایی و اجتناب از عواملی که باعث تحریک پوست میشوند مانند مواد شوینده قوی، عطرها و برخی غذاها، استفاده از آب ولرم بهجای آب داغ برای حمام کردن و استفاده از شویندههای ملایم و بدون عطر، استفاده از لباسهای نرم و نخی و اجتناب از لباسهای پشمی یا نایلونی که ممکن است پوست را تحریک کنند، و مدیریت استرس با استفاده از تکنیکهای مدیریت مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی برای کاهش تأثیرات منفی استرس بر اگزما، از جمله مواردی است که میتوان با مدیریت صحیح و اصولی در زندگی روزمره بهکار گرفت.
تغذیه و مکملها
مصرف مواد غذایی سالم و اجتناب از غذاهایی که ممکن است بهعنوان آلرژن عمل کنند، همچنین استفاده از مکملهایی مانند روغن ماهی یا پروبیوتیکها، میتواند به بهبود علائم کمک کنند. اما باید توجه داشت که هر نوع درمانی باید با مشورت پزشک انجام شود.
پشتیبانی و مشاوره
شرکت در گروههای پشتیبانی یا مشاوره با متخصصان میتواند به افراد مبتلاء به اگزما کمک کند تا با چالشهای روانی و اجتماعی بیماری خود کنار بیایند. هر فرد مبتلاء به اگزما نیازهای خاص خود را دارد و ممکن است یک برنامه درمانی منحصر به فرد برای او، بهترین نتیجه را به ارمغان آورد. مشاوره با پزشک یا متخصص پوست برای دریافت برنامه درمانی مناسب و مدیریت مؤثر اگزما بسیار ضروری است.
بهترین آنتیبیوتیک برای درمان اگزما کدام است؟
اگزما معمولا با آنتیبیوتیکها درمان نمیشود، زیرا یک بیماری التهابی و غیرعفونی است. با این حال، در مواردی که اگزما با عفونت باکتریایی ثانویه همراه است، ممکن است نیاز به آنتیبیوتیک داشته باشد. عفونتهای باکتریایی میتوانند باعث وخامت علائم اگزما شوند و در این صورت، پزشک آنتیبیوتیک تجویز میکند. حتما به این نکته توجه داشته باشید که تنها با تجویز پزشک متخصص، مجاز به مصرف آنتیبیوتیک هستید زیرا مصرف خودسرانه و خوددرمانی میتواند تأثیرات مخرب بسیاری را متوجه شخص نماید. آنتیبیوتیکهای متداول برای عفونتهای پوستی ثانویه در اگزما عبارتند از:
- موپیروسین: یک آنتیبیوتیک موضعی است که برای عفونتهای پوستی ناشی از باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس و استرپتوکوکس پیوژنز استفاده میشود. این دارو بهطور معمول برای عفونتهای موضعی کوچک و محدود به یک ناحیه استفاده میشود.
- سفالکسین: یک آنتیبیوتیک خوراکی که برای عفونتهای پوستی شدیدتر یا گستردهتر استفاده میشود. سفالکسین میتواند در برابر بسیاری از باکتریهای معمولی پوست مؤثر باشد.
- داکسی سایکلین: یک آنتیبیوتیک خوراکی است که برای عفونتهای پوستی و بهعنوان یک داروی ضدالتهابی، در موارد خاص تجویز میشود و معمولا برای افراد بالای 8 سال مناسب است.
- کلوگزاسیلین: نوعی آنتیبیوتیک خوراکی یا تزریقی که بهطور خاص برای عفونتهای ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به پنیسیلین تجویز میشود.
راههای پیشگیری از بیماری اگزما
پیشگیری از اگزما، بهویژه در افرادی که مستعد ابتلاء به این بیماری هستند، میتواند به کاهش علائم و جلوگیری از بروز و تشدید بیماری کمک کند. از جمله مهمترین اقداماتی که در این زمینه میتوانید انجام دهید عبارتند از:
- استفاده منظم از مرطوبکنندهها برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی، که بهتر است پس از حمام و چندین بار در روز انجام شود.
- اجتناب از محرکها و مواد شیمیایی قوی، و در مقابل، استفاده از صابونها و شویندههای ملایم و بدون عطر.
- مدیریت استرس با استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس و ایجاد آرامش ذهنی.
- حفظ بهداشت پوست و اجتناب از خراشیدن پوست.
- رعایت رژیم غذایی سالم، شناسایی و اجتناب از آلرژنها.
- مراقبت از محیط زیست و محافظت از پوست در برابر شرایط آبوهوایی شدید مانند سرما و بادهای خشک؛ همچنین استفاده از لوسیونهای محافظتی و پوشش مناسب.
- پیشگیری از عفونتهای ثانویه با درمان زخمها و بریدگیها و در صورت نیاز، استفاده از داروهای تجویزی برای کنترل التهاب و خارش.
- آموزش و آگاهی در مورد اگزما و آشنایی با علائم و روشهای مدیریت اگزما به خانواده و مراقبان، در کنار مشاوره منظم با پزشک، برای دریافت توصیههای مناسب و بهروزرسانیهای درمانی.
- محافظت در برابر مواد شیمیایی و محیطی، و اجتناب از تماس با آلرژنها.
سخن نهایی
اگزما، که به عنوان درماتیت آتوپیک نیز شناخته میشود، یک بیماری پوستی مزمن است که با علائمی نظیر خشکی، التهاب و خارش پوست همراه است. این بیماری میتواند در هر دورهای از زندگی فرد آغاز شود و بهدلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و نقص در سیستم ایمنی بروز یابد.
برای درمان اگزما، روشهای مختلفی وجود دارد که شامل استفاده از مرطوبکنندهها، داروهای موضعی و خوراکی، درمانهای بیولوژیک و مدیریت استرس است. به علاوه، در صورتی که عفونتهای باکتریایی ثانویه درگیر باشند، آنتیبیوتیکها میتوانند به بهبود وضعیت کمک کنند.
پیشگیری از اگزما شامل رعایت بهداشت پوست، اجتناب از محرکها، مدیریت استرس و رعایت رژیم غذایی سالم است. همچنین، آگاهی و آموزش در مورد این بیماری میتواند به افراد کمک کند تا با علائم و عوامل محرک آشنا شوند و از بروز یا تشدید بیماری جلوگیری کنند.
در نهایت، مدیریت مؤثر اگزما نیازمند همکاری نزدیک با پزشک و متخصص پوست است تا بهروزرسانیهای درمانی، بهموقع انجام شود و کیفیت زندگی بهبود یابد. با پیگیری روشهای درمانی و پیشگیری مناسب، میتوان به کنترل بهتر اگزما و کاهش تأثیرات آن بر زندگی روزمره دست یافت.
از اینکه تا انتهای این مقاله با کارن طب همراه بودید، بسیار ممنونیم. امیدواریم با ثبت نظرات ارزشمند خود، ما را در ارائه مطالبی مفیدتر و جامعتر یاری رسانید.