به طور متوسط 87 درصد از افراد جامعه از یک یا چند جای زخم قدیمی رنج می برند و دنبال بهترین روش ها برای درمان جای زخم قدیمی خود هستند. هر زخم خاطره‌ای تلخ، شیرین یا بی‌اهمیت با خود به همراه دارد. اما در هر صورت این جای زخم است که می‌ماند و به شدت بر اعتماد به نفس فرد تاثیرات منفی می‌گذارد. از بین بردن جای زخم آسان است و هر کدام، راه حل‌های مخصوص به خود را دارد. در ادامه برای آشنایی با بعضی روش‌های از بین بردن این آثار پوستی، با کارن طب همراه باشید.
انواع جای زخم و اسکار را بشناسید
برای انتخاب بهترین روش درمانی، ابتدا باید نوع اسکار خود را به درستی تشخیص دهید. اسکار واکنش طبیعی بدن برای ترمیم زخم است، اما گاهی این فرآیند به شکل نامتعارفی پیش می‌رود و جای زخم دائمی باقی می‌گذارد. شناخت نوع اسکار، کلید اصلی برای یافتن موثرترین راهکار درمانی است. اسکارهای پوستی به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
۱. اسکار آتروفیک (Atrophic) یا فرورفته
این نوع اسکار که معمولاً به صورت فرورفتگی‌ها و حفره‌های کوچک روی پوست دیده می‌شود، به دلیل تخریب کلاژن و بافت چربی زیر پوست در حین فرآیند التهابی (مانند آکنه شدید یا آبله مرغان) ایجاد می‌گردد. در واقع، بافت کافی برای پر کردن ناحیه آسیب‌دیده تولید نمی‌شود و سطح پوست پایین‌تر از بافت اطراف قرار می‌گیرد.
۲. اسکار هیپرتروفیک (Hypertrophic) یا برجسته
این اسکار زمانی به وجود می‌آید که بدن در فرآیند ترمیم زخم، بیش از حد کلاژن تولید می‌کند. نتیجه آن، یک جای زخم ضخیم، سفت و برجسته است که دقیقاً در محدوده زخم اصلی باقی می‌ماند و به بافت‌های سالم اطراف گسترش پیدا نمی‌کند. اسکارهای هیپرتروفیک ممکن است پس از جراحی‌هایی مانند سزارین، سوختگی یا بریدگی‌های عمیق ایجاد شوند.
۳. اسکار کلوئید (Keloid) یا گوشت اضافه
کلوئید نیز نوعی اسکار برجسته است، اما بسیار تهاجمی‌تر از اسکار هیپرتروفیک عمل می‌کند. در این حالت، تولید بی‌رویه کلاژن باعث می‌شود که اسکار فراتر از مرزهای زخم اولیه رشد کرده و بافت‌های سالم اطراف را نیز درگیر کند. مشاهده توده‌های گسترش‌یافته‌ی گوشت اضافه (اسکار) در اطراف بخیه، مشخصه اصلی کلوئید است که اغلب ظاهری تومورمانند و براق دارد.
روش‌های درمان جای زخم سزارین
یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های بانوان بعد از عمل سزارین، به جا ماندن جای برش و رد بخیه روی شکم است. جای زخم سزارین، بسته به ژنتیک فرد و نحوه مراقبت پس از عمل، ممکن است به شکل اسکارهای برجسته هیپرتروفیک یا کلوئید ظاهر شود. اگرچه این جای زخم یادآور خاطره شیرینی است، اما می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس شود.
آیا درمان خانگی جای زخم سزارین ممکن است؟
این زخم بزرگ و وسیع را نمی‌توان در خانه از بین برد، اما برای درمان عفونت زخم سزارین، بهترین راهکار خانگی، عسل طبیعی است. هنگام عفونت بخیه سزارین به صورت موضعی از عسل استفاده کنید و هم چنین در برنامه غذایی خود نیز آن را وارد نمایید. برای جلوگیری از عفونت بخیه سزارین باید:
- مراقب تناسب اندام خود باشید
- زخم را تمیز نگه دارید و بعد از هر بار استحمام، با سشوار بخیه را خشک کنید
- به هیچ عنوان از لوسیون‌ها و کرم‌های شیمیایی در ناحیه بخیه استفاده نکنید
- از لباس‌های گشاد و نخی استفاده کنید
بهترین روش درمان جای زخم سزارین
لیزر بهترین روش درمان رد بخیه و زخم سزارین است. برای این روش درمانی می‌توانید از متخصص زنان و زایمان خود کمک بگیرید. لیزر جای بخیه سزارین بهترین روش برای خلاصی از این زخم وسیع و ماندگار است. حتما از کلینیک‌های معتبر برای این درمان استفاده کنید.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله آر اف فرکشنال چیست؟ را مطالعه بفرمایید تا با مزایا و مراقبت بعد از آر اف فرکشنال به خوبی آشنا شوید.
درمان خانگی جای زخم و اسکار
بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند قبل از انتخاب روش‌های کلینیکی برای بهبود جای زخم و اسکار خود، راهکارهای خانگی را امتحان نمایند. این تصمیم معمولا به دلیل کم‌هزینه بودن و دسترسی آسان روش‌های خانگی است. علاوه بر این، درمان خانگی معمولا عوارض جانبی کمتری نسبت به روش‌های کلینیکی دارد. اما مهم‌ترین سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا درمان‌های خانگی واقعا موثرند؟ یا برای چه نوع اسکارهایی می‌توان از آن‌ها استفاده نمود؟
درمان‌های خانگی روی چه اسکارهایی موثرند؟
اثربخشی روش‌های خانگی به شدت به نوع، عمق و قدمت اسکار بستگی دارد. به طور کلی، این درمان‌ها بیشترین تاثیر را بر موارد زیر دارند:
- اسکارهای سطحی و تازه: زخم‌هایی که به تازگی بهبود یافته‌اند و هنوز در مراحل اولیه تشکیل اسکار هستند، پاسخ بهتری به درمان‌های خانگی می‌دهند.
- تغییر رنگ پوست (هایپرپیگمانتاسیون): بسیاری از مواد طبیعی می‌توانند به روشن شدن لکه‌های تیره یا قرمزی که پس از بهبود زخم باقی می‌مانند، کمک کنند.
- اسکارهای کوچک و غیربرجسته: اسکارهای صاف (Macular) و کوچکی که برجستگی یا فرورفتگی قابل توجهی ندارند، کاندیدهای بهتری برای این نوع درمان‌ها هستند.
در مقابل، برای اسکارهای کلوئیدی، هایپرتروفیک و آتروفیک (فرورفته)، درمان‌های خانگی معمولاً تنها به عنوان یک روش مکمل عمل می‌کنند و تاثیر محدودی در کاهش اندازه یا تغییر بافت آن‌ها دارند. برای این نوع اسکارهای پیچیده، حتماً باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
بهترین روش‌های درمان خانگی
به یاد داشته باشید که کلید موفقیت در روش‌های خانگی، استمرار و صبر است. با توجه به این نکته، موثرترین و محبوب‌ترین درمان‌های خانگی که برای بهبود ظاهر اسکارها مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارتند از:
وازلین
وازلین یک ماده پوشاننده (Occlusive) عالی است که با ایجاد یک سد محافظ روی پوست، رطوبت را حبس می‌کند. این کار محیطی ایده‌آل برای ترمیم بافت پوست فراهم کرده و از خشک شدن و کشیدگی جای زخم جلوگیری می‌نماید. استفاده منظم از وازلین روی زخم در حال بهبود، می‌تواند به نرم شدن بافت اسکار و کاهش قرمزی آن کمک شایانی کند.
ژل آلوئه‌ورا
آلوئه‌ورا به دلیل خواص ضدالتهابی و مرطوب‌کنندگی قوی خود شهرت دارد. ژل خالص این گیاه می‌تواند به تسکین پوست آسیب‌دیده، کاهش التهاب و تحریک تولید کلاژن کمک کند. برای نتیجه بهتر، از ژل 100% خالص آلوئه‌ورا که فاقد الکل و مواد افزودنی است، استفاده کنید و آن را روزی دو بار به آرامی روی اسکار ماساژ دهید.
ماساژ فشاری عمیق
ماساژ منظم و عمیق بافت اسکار، یکی از موثرترین تکنیک‌های غیرتهاجمی است. این کار به شکستن بافت‌های کلاژن سفت و متراکم شده کمک نموده و انعطاف‌پذیری پوست را افزایش می‌دهد. ماساژ همچنین، جریان خون را در ناحیه بهبود بخشیده و به روند ترمیم طبیعی پوست سرعت می‌دهد. می‌توانید این کار را با نوک انگشتان و با استفاده از روغن‌ها یا کرم‌های مرطوب‌کننده انجام دهید.
روغن نارگیل
روغن نارگیل سرشار از اسیدهای چرب، به ویژه اسید لوریک است که به راحتی جذب پوست می‌شود. این روغن به عنوان یک مرطوب‌کننده قوی عمل نموده و با افزایش هیدراتاسیون پوست، به نرم شدن بافت اسکار و بهبود انعطاف‌پذیری آن کمک می‌کند. خواص آنتی‌اکسیدانی آن نیز از پوست در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌نماید.
عسل مانوکا یا عسل خام
عسل، به ویژه عسل مانوکا، دارای خواص ضدباکتریایی، ضدالتهابی و مرطوب‌کنندگی فوق‌العاده‌ای است. استفاده از عسل روی اسکار می‌تواند به کاهش التهاب، جلوگیری از عفونت (در زخم‌های تازه) و تحریک بازسازی سلولی کمک کند. کافی است لایه‌ی نازکی از عسل را روی محل اسکار قرار داده و پس از مدتی با آب ولرم بشویید.
روغن ویتامین E
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به محافظت از سلول‌های پوست در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند. اگرچه تحقیقات علمی در مورد تاثیر مستقیم آن بر کاهش اسکارها نتایج متناقضی دارند، اما بسیاری از افراد گزارش کرده‌اند که استفاده موضعی از روغن ویتامین E به نرم شدن، کاهش خارش و بهبود ظاهر کلی اسکار کمک نموده است. قبل از استفاده، حتماً آن را روی بخش کوچکی از پوست تست کنید تا از عدم حساسیت مطمئن شوید.
عصاره پیاز
عصاره پیاز (که در بسیاری از ژل‌های تجاری ترمیم‌کننده اسکار نیز یافت می‌شود) حاوی ترکیباتی به نام فلاونوئیدها، مانند کوئرستین، است که خواص ضدالتهابی دارند. تحقیقات نشان داده‌اند که این عصاره می‌تواند از تولید بیش از حد کلاژن جلوگیری نموده و به کاهش برجستگی و تغییر رنگ اسکار کمک کند.
سرکه سیب رقیق شده
سرکه سیب حاوی اسید استیک و آلفا هیدروکسی اسید (AHA) است که به عنوان یک لایه‌بردار شیمیایی ملایم عمل می‌کند. این ماده می‌تواند سلول‌های مرده سطح پوست را از بین برده و به روشن شدن لکه‌های تیره ناشی از اسکار کمک کند. بسیار مهم است که همیشه سرکه سیب را با نسبت مساوی آب رقیق کنید تا از تحریک و سوختگی شیمیایی پوست جلوگیری شود.
کره کاکائو یا شی باتر
این دو کره گیاهی، مرطوب‌کننده‌های طبیعی و بسیار قوی بوده و سرشار از اسیدهای چرب و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. کره کاکائو و شی باتر با نفوذ به لایه‌های عمیق پوست، رطوبت را افزایش داده و خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود می‌بخشند. استفاده مداوم از آن‌ها می‌تواند بافت اسکار را نرم‌تر کرده و ظاهر آن را یکدست‌تر نماید.
نکته مهم: قبل از شروع هرگونه درمان خانگی، به ویژه برای اسکارهای ناشی از جراحی یا سوختگی شدید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
بهترین راهکار درمان اسکار به روش مدرن
رفع اسکار با دستگاه پلاسماجت بسیار شایع است. دستگاه پلاسماجت با تحت تاثیرقرار دادن پلاسمای خونی در ناحیه اسکار، به صورت طبیعی باعث از بین بردن و رفع جای زخم اسکار می‌شود. خوشبختانه درمان اسکار با پلاسماجت و پلاسما پن، بدون هیچ عوارضی انجام می‌گیرد و با توجه به میزان وخامت ناحیه، تنها به یک الی 2 جلسه درمانی نیاز است. با روش کربوکسی تراپی نیز می‌توانید این کار را انجام دهید.
دلایل و روش های درمان جای زخم جوش
جوش و آکنه یک سمت ماجراست و جای جوش و زخم به جای مانده از آکنه‌ها، سمت دیگر ماجرا. یک جوش هر قدر بزرگ و وخیم باشد، باز هم به مرور زمان از بین می‌رود و تنها یک اثر ناجور و ناراحت کننده از آن باقی می‌ماند. بگذارید خیال‌تان را راحت کنم، دستکاری و فشار دادن جوش‌ها می‌تواند در باقی ماندن جای جوش تاثیرگذار باشد، اما بعضی آکنه‌ها برای این به وجود می‌آیند که یک جای زخم ناجور به جا بگذارند و این جای زخم جوش باقی مانده، به هیچ عنوان تقصیر شما نیست.
پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با نحوه انجام سفید کردن واژن، حتما سری به مقاله سفید کردن واژن چیست؟ بزنید.
بهترین روش های درمان خانگی جای زخم جوش و آکنه
- آبلیمو
- جوش شیرین
- عسل طبیعی
- آب سیب زمینی خام
- آب خیار
- آلوئه ورا
- زردچوبه
- گلاب
- سفیده تخم مرغ
- روغن نارگیل
- سیر
درمان قطعی تیرگی و جای زخم جوش ها
اگر جای جوش شما تنها یک تیرگی از خود به جا گذاشته است، دستگاه کربوکسی تراپی می‌تواند بهترین روش درمانی مدرن اما طبیعی برای تیرگی جای زخم جوش‌های شما باشد.
اما در صورتی که جای جوش به صورت فرورفتگی‌های دائمی باقی مانده باشد، به درمان‌های پیشرفته‌تری برای تحریک کلاژن‌سازی نیاز است. در این موارد، مراجعه به کلینیک‌های معتبر برای استفاده از روش‌هایی مانند لیزر، پلاسما جت یا پلاسما پن ضروری است. در این میان، روش پلاسماتراپی به دلیل سازگاری بالا با ساختار طبیعی بدن و حداقل عوارض جانبی، به عنوان یک گزینه درمانی مدرن و موثر به شدت توصیه می‌شود.
در آینده برای آشنایی با روش های درمان جای زخم سوختگی و ریموور، دلایل سفید شدن جای زخم و … با ما همراه باشید.
مطالب خیلی مفیدی بود ممنونم